ÇENE UCUNA MÜDAHALE YÖNTEMLERİ (GENİOPLASTİ)

Çene cucu bölgesine müdahale (genioplasty), çene ucunun büyüklüğünü, görünümünü veya her iki parametreninde değiştirlmesi için uygulanan medikal estetik ve estetik cerrahi girişimleri içermektedir.

Bu operasyon veya estetik uygulamaları yapmadan önce hastanın detaylı muayenesi ve detaylı sorgusu yapılmalıdır.

Yapılan muayene sonucunda hastada mikrognati (çene ucunun normalden daha geride olması) veya prognati (çene ucunun normalden daha uzun olası) nin olup olmadığı saptanır ve ona göre müdahale planlanlanır.

MİGROGNATİ -RETROGNATİ

Mikrognatide alt çene ucu üst çeneye göre daha geridedir. Genellikle gelişim geriliği sonucunda oluşmaktadır. Bu hastalarda kozmetik görünüm dışında ağır durumda olanlarda solunum yolu gelişim geriliğide eşlik edebilir. Eğer operasyon uygulanacak ise bu yöndede değerlendirme yapılmalıdır. Bununla beraber solunum yolunda gelişim geriliği olmasa da anestezi hekimine mutlaka bilgi verilmelidir. Çünkü, anestezi verme esnasında hekim hazırlıksız yakalanabilir ve entübasyon (nefes yoluna hortum yerleştirmek) zor olabilir. Basitçe şöyle muyane edilebilir;bir kalem üst ve alt dudağı kapsayacak şekilde dikey yerleştirilir, bu yerleştirme ile üst dudak ile çene ucu aynı hizada ise normaldir. Eğer bu muayenede çene ucu daha geride ise çene de gerilik mevcuttur. Yani özetlemek gerekirse üst dudak alt dudaktan yaklaşık 2 mm öndedir, alt dudakta cene ucundan 2 mm geridedir. Çene ucuie üst dudak aynı hizadadır dersek yalan olmamış olur. Ancak, sadece üst-alt dudak ve çene ucu değerlendirilmemeli ,bununla beraber burun anatomisi de değerlendirilmelidir. Burundaki aşırı büyüklük görsel olarak alt çene ucunda gerileme olduğu fikrini verebilir.mikrognatisi olan hastalarda sıklıkla eşlik eden bir diğer görsel problemde gıdı bölgelerinin belirgin görünümüdür. Bu hastalar hataya düşüp, gıdı bölgesineliposuction , boyun germe operasyonları yaptırmakta , onca zahmetli işlmler sonrasında da tatmin edici bir sonuç elde edememektedirler. Oysaki, sadece gıdı bölgesine müdale yanında çene ucunu büyüten işlemleri bir bütün olarak yaptırdıklarında mükemmel bir sonuç elde edeceklerdir.

Mikrognatinin tedavisinde; çene ucuna senteik dolgular uygulamak, çene ucuna yağ dolgusu uygulamak, çene ucuna protez uygulamak ve osseöz genioplasti denilen çene ucu kemiğini uzatma operasyonları yapılabilir.

Çene ucuna senteik dolgu uygulamaları en sık uygulanan yöntemlerdendir. Bu uygulanacak olan dolgular hyaluronik asit ve lidokainin çeşitli oranlarda bileşimini içeren doku mühendislik ürünleridir. Bu dolgular oldukça güvenli olup yan etkileri pek görülmez. İşlemin pratik olması, kolay uygulanabilmesi ve kolay tekrar edilebilmesi, cerrahi bir işleme gerek duyulmaması avantajlarıdır. Ancak, çene ucunu belirginleştirmek için 3-4 tüp dolguya ihtiyaç duyulması (maliyeti yüksek), kalıcı olmaması (9 ay ile 1 yıl arasında ömrü vardır) dezavantajıdır.

Çeçe ucuna protez uygulanması cerrahi bir işlemdir. Tek seferde tatmin edici ve kesin bir sonuç elde etmek isteyen hastalara uygunması gerekir. Operasyon genel olarak genel anestezi altında steril ameliyathane şartlarında yapılmaktadır. Ağız içine yepılan kesi ile uygun cep hazırlandıktan sonra istenilen implant yerleştirilmektedir. Operasyondan sonra ağız içi hijyene çok dikkat edilmelidir. Genel olarak 2 tip protez şekli mevcuttur. Bunlar; polietilen yapıda olan mikrogözenekli protez ve slikon çene protezidir. Polietilen yapıdaki mikrogözenekli protezler yerleştirilen bölgedeki çevre dokunun kendi gözenekli yapısından dolayı içine büyümesine olanak sağlamkatdır. Bu nedenle çevre yumuşak doku ile bütünleşir ve daha stabil kalmaktadır. ancak, bu gözenekli yapı enfeksiyon gelişimine slikon implantlara göre daha yatkındır ve ayrıca, çevre doku ile bütünleştiği için enfeksiyon gelişmesi durumunda çıkarılması daha zordur. İçi slikon jel dolu olan çene implantları enfeksiyona karşı daha diren.li görünmektedir. Ancak, bu implanlarda da yerleştirildiği alandan kayma problemleri (stabilite) olabilmektedir.

Çeçe ucu kemiğine cerrahi müdahale (osseözgenioplasti) bir diğer cerrahi yöntemdir. Bu operasyonda genel anestezi altında yapılmakta ve ağız içi kesisi ile girilmektedir. Kemik doku çevre dokudan serbestleştirildikten sonra osteotom denilen kemik kesici alet ile çene ucunun alt kısmı kesilip , öne alınıp plak vida ile öne fikse edilmekte ve çene uzunluğu arttırılmaktadır. Kesin çözüm olması, implant gibi yabancı madde kullanılmamaması avantal olsada kemik kesme işlemi yapılması hastaları biraz tedirgin etmektedir.

İster sentetik dolgu uygulansın, ister yağ dolgusu, ister implant , isterse osseöz genioplasti denilen operasyon uygulansın bu tedaviler sonucunda hastanın sadece çenesi belirginleşmeyecek, ayrıca gıdı bölgesindeki toplanmalar da düzelecektir.

PROGNATİ

Prognatide alt çene ucu üst çene ucundan daha ileridedir. Aynı mikrognati de olduğu gibi muayene edilir ve çene ucu üst dudaktan daha ileride ise prognati mevcuttur. Prognatinin en iyi tedavisi osseöz genioplastidir. Operasyon genel anestezi altında steril ameliyathane şartlarında yapılır. Operasyonda ağız içine kesi yapılır. Çene ucu kemiği çevre yumuşak dokudan serbestleştirilir. Osteotom denilen kemik kesme işlem ile çene ucunun alt kısmı çeneden ayrılır. Ayrıca, belirginlik fazla ise belli ölçüde bir kısım kemik plak da çıkarılabilir. Belirginliği azaltmak için mobil olan kemik doku geriye ilerletilerek plak vida ile geri pozisyonda sabitlenir. Bu operasyondan sonra ağız içi hijyene çok katı dikkat edilmelidir. Bunun için günde 6 kez kullannılacak ağız içi gargara mutlaka yapılmalıdır. Ayrıca bu hastalarda enfeksiyon gelişimini önlemek için profilaktik (önleyici) antibiyotik tedavisi mutlaka uygulanmalıdır.